Στις 16 Νοεμβρίου 1916, το HMHS «Britannic», ένα πλοίο που επιτάχθηκε από το Βρετανικό Ναυαρχείο και μετατράπηκε σε πλωτό νοσοκομείο κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, βυθίστηκε ανοιχτά της Κέας, αφού προσέκρουσε σε γερμανική νάρκη. Το πλοίο, που έπλεε με προορισμό τον νοσοκομειακό σταθμό της Λήμνου, βυθίστηκε σε λιγότερο από μία ώρα.

Από τους 1.065 επιβαίνοντες, 30 έχασαν τη ζωή τους όταν οι προπέλες του πλοίου παρέσυραν δύο σωστικές λέμβους. Το HMHS «Britannic», ένα από τα μεγαλύτερα υπερωκεάνια της γραμμής του Βόρειου Ατλαντικού, ήταν το δίδυμο πλοίο του «Τιτανικού».

Σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού (ΥΠΠΟ), από τις 6 έως τις 13 Μαΐου 2025, πραγματοποιήθηκε ένα ερευνητικό πρόγραμμα εγκεκριμένο από το ΥΠΠΟ, το οποίο περιελάμβανε, για πρώτη φορά, την επιλεγμένη ανέλκυση αντικειμένων από το ναυάγιο, σε βάθος άνω των 120 μέτρων. Το πρόγραμμα διεξήχθη υπό την εποπτεία και την καθοδήγηση της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού.

Μια 11μελής καταδυτική ομάδα, αποτελούμενη από επαγγελματίες καταδύτες μεγάλου βάθους, ανέλαβε το εγχείρημα της ανέλκυσης χρησιμοποιώντας καταδυτικές συσκευές κλειστού κυκλώματος. Η έρευνα οργανώθηκε από τον Βρετανό ερασιτέχνη ιστορικό Simon Mills, ιδρυτή του «Britannic Foundation», ενώ την ασφάλεια και την οργάνωση των καταδύσεων είχαν οι Ι. Τζαβελάκος, Evan Kovacs και Richie Kohler. Καθ’ όλη τη διάρκεια της έρευνας, παρόν ήταν ένα τριμελές κλιμάκιο της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων, αποτελούμενο από τους Ευαγγελιστή Διονύσιο, καταδυόμενο αρχαιολόγο, Φουσέκη Χρύσα, καταδυόμενη συντηρήτρια, και τον Μερσενιέ Λούι, τεχνικό βυθού, για τη συνολική εποπτεία, το συντονισμό των εργασιών, την υποδοχή των ευρημάτων και την εφαρμογή των πρώτων εργασιών συντήρησης.

Ορισμένα από τα επιλεγμένα αντικείμενα δεν κατέστη δυνατό να ανελκυσθούν λόγω της θέσης και της διατήρησής τους. Οι συνθήκες στον χώρο του ναυαγίου ήταν ιδιαίτερα δύσκολες λόγω των ρευμάτων, του μεγάλου βάθους και της χαμηλής ορατότητας. Η καταδυτική ομάδα ανέλκυσε με ασφάλεια και επιμέλεια το σύνολο των αντικειμένων χρησιμοποιώντας σάκους αέρα. Στη συνέχεια, τα αντικείμενα τοποθετήθηκαν σε ειδικά διαμορφωμένα κιβώτια και ξεκίνησε η διαδικασία καθαρισμού τους από τους θαλάσσιους οργανισμούς. Τα ευρήματα φυλάσσονταν σε χώρο που παραχώρησε στην Εφορεία Ενάλιων Αρχαιοτήτων το Αστυνομικό Τμήμα της Κέας. Μετά το πέρας της έρευνας, το σύνολο των αντικειμένων μεταφέρθηκε με ασφάλεια στα εργαστήρια της Εφορείας Ενάλιων Αρχαιοτήτων στην Αθήνα, όπου συνεχίζεται η διαδικασία συντήρησής τους.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΥΠΠΟ, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η καμπάνα παρατηρητηρίου του πλοίου, ο αριστερός φανός σήμανσης, διάφορα αντικείμενα από τον φορητό εξοπλισμό της πρώτης και της δεύτερης θέσης, κεραμικά πλακίδια από τη διακόσμηση του τουρκικού λουτρού και ένα ζευγάρι κιάλια παρατήρησης.

Τα αντικείμενα πρόκειται να ενταχθούν στη μόνιμη έκθεση του υπό κατασκευή Εθνικού Μουσείου Εναλίων Αρχαιοτήτων στον Πειραιά, στην ενότητα για τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου το ναυάγιο του «Βρετανικού» αποτελεί εξέχον έκθεμα.

Το ΥΠΠΟ ευχαριστεί την 11μελή καταδυτική ομάδα, τον Δήμο Κέας, το Λιμεναρχείο και το Αστυνομικό Τμήμα της Κέας για την επιτυχή έκβαση του εγχειρήματος.