Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά έθιμα της παλιάς Αθήνας αναβίωσε σήμερα, αιχμαλωτίζοντας τα βλέμματα των περαστικών. Ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, πιστός στην παράδοση της παραμονής της Πρωτοχρονιάς, συνοδευόμενος από την ηγεσία της Ελληνικής Αστυνομίας, βρέθηκε στη συμβολή των λεωφόρων Αμαλίας και Βασιλίσσης Σοφίας, στο Σύνταγμα. Εκεί, προσέφερε τα καθιερωμένα εθιμοτυπικά δώρα στον τροχονόμο υπηρεσίας.

Μέσα στο παραδοσιακό «βαρέλι» – το οποίο έχει πλέον έναν βαθιά συμβολικό χαρακτήρα – ο τροχονόμος δέχθηκε τις ευχές και τα δώρα της πολιτικής και φυσικής ηγεσίας. Η κίνηση αυτή αποκτά φέτος ιδιαίτερη σημασία, καθώς συμπληρώνονται 90 χρόνια από τη γέννηση αυτού του εθίμου.

Η ιστορία του «δώρου στον τροχονόμο» ξεκινά την παραμονή της Πρωτοχρονιάς του 1936. Σύμφωνα με τα ιστορικά αρχεία της Αστυνομίας Πόλεων, όλα ξεκίνησαν αυθόρμητα από τον Βασιλιά Γεώργιο Β'. Ο μονάρχης, οδηγώντας στη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας, σταμάτησε στην πλατεία Ρηγίλλης. Πλησίασε τον αστυφύλακα που ρύθμιζε την κυκλοφορία μέσα στη βροχή και το κρύο, του ευχήθηκε «χρόνια πολλά» και άφησε στο κουβούκλιό του ένα κιβώτιο με κρασιά και γλυκίσματα. Στη συνέχεια, επανέλαβε την ίδια κίνηση με τον τροχονόμο στη διασταύρωση Πανεπιστημίου και λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας.

Η πράξη του Βασιλιά Γεωργίου Β' αποτέλεσε έμπνευση για τους πολίτες. Βλέποντας τη σκηνή, άρχισαν να μιμούνται την πράξη του μονάρχη, προσφέροντας δώρα ως ένδειξη ευγνωμοσύνης για το δύσκολο έργο των τροχονόμων, που εργάζονταν υπό αντίξοες καιρικές συνθήκες.

Στις δεκαετίες που ακολούθησαν, ιδιαίτερα μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, το έθιμο γιγαντώθηκε. Το «βαρέλι» του τροχονόμου έγινε σημείο αναφοράς για την εορταστική Αθήνα. Εταιρείες, καταστήματα, σύλλογοι, αλλά και απλοί πολίτες, κατέκλυζαν τις διασταυρώσεις, αφήνοντας τεράστιους «λόφους» από δώρα γύρω από τον τροχονόμο.

Οι παλαιότερες φωτογραφίες αποκαλύπτουν μια εικόνα που σήμερα φαντάζει απίστευτη: γαλοπούλες, κιβώτια με τρόφιμα, υφάσματα, ακόμη και ηλεκτρικές συσκευές της εποχής (ψυγεία, κουζίνες, πλυντήρια) στοιβάζονταν γύρω από το βαρέλι. Ο όγκος των προσφορών ήταν τόσο μεγάλος, που συχνά οι τροχονόμοι μετά βίας διακρίνονταν πίσω από τα βουνά των δώρων, τα οποία στη συνέχεια μεταφέρονταν στην Τροχαία και μοιράζονταν στο προσωπικό μέσω κλήρωσης.

Σήμερα, αν και η μορφή του εθίμου έχει αλλάξει και τα δώρα είναι πλέον συμβολικά, η ουσία παραμένει η ίδια: η αναγνώριση της προσφοράς των γυναικών και των ανδρών Τροχονόμων.